Professionele ondertitelaars signaleren een achteruitgang in de kwaliteit van ondertitels voor films en series. Ze dringen aan op minder machinevertalingen, ook al blijken deze kosteneffectief te zijn voor streamingdiensten zoals HBO Max en Videoland.
Videodiensten en tv-zenders kiezen steeds vaker voor machinevertalingen voor films en series in plaats van professionele ondertiteling. Hierbij doet de computer het grootste deel van het werk en past een werknemer mogelijk nog enkele kleine aanpassingen toe.
Ondertitelgigant Iyuno heeft enkele ondertitelaars gevraagd om machinevertalingen te bewerken om aan de kwaliteitseisen voor ondertiteling te voldoen. Deze eisen stipuleren dat er geen typefouten mogen zijn, maar letterlijke vertalingen worden gedoogd, zolang het publiek de inhoud begrijpt.
De Auteursbond, waaraan veel professionele ondertitelaars zijn aangesloten, maakt bezwaar tegen deze praktijk. Peter Bosma, een ervaren ondertitelaar en bestuurslid van de Auteursbond, benadrukt dat een goede vertaling niet mag opvallen om de kijkervaring niet te onderbreken.
Lettie Dorst, hoofddocente aan de Universiteit Leiden gespecialiseerd in vertalingen en ondertiteling, is sceptisch over de verklaringen van streamingdiensten. Ze wijst erop dat deze bedrijven weliswaar beweren te werken met professionele ondertitelaars, maar dat ze verzuimen toe te voegen dat deze alleen in de laatste fase cosmetische correcties mogen aanbrengen.
Dorst gelooft dat het niet realistisch is om volledig op kunstmatige intelligentie te vertrouwen voor ondertiteling, omdat AI de wereld en cultuur niet begrijpt. Ze legt uit dat mensen vaak spreken in onvolledige zinnen en metaforen, die computers niet kunnen decoderen.
Ondertitelaars zetten zich steeds meer onder druk door veranderende bedrijfspraktijken. AI wordt niet geïntroduceerd om het werk van ondertitelaars te verbeteren, maar om tarieven te verlagen. Dit resulteert in een race naar de bodem, vooral voor streamingdiensten.
Dorst benadrukt het belang van goede vertalingen, die cruciaal zijn voor kinderen om Nederlands te leren lezen en de Engelse taal te begrijpen. Ze waarschuwt dat als de kwaliteit van de ondertiteling afneemt, het leerpotentieel tegelijkertijd daalt.